Υγεία για όλους (Α) ***
** ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ ...ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΜΑΣ . ΠΡΟΣΟΧΗ ΤΟΝ ΗΛΙΟ !!!!
~** (1 ).- Ο ήλιος αναμφισβήτητα αποτελεί αστείρευτη πηγή ενέργειας και ζωής. Ωστόσο, η παρατεταμένη, μη ασφαλής έκθεση στον ήλιο μπορεί να προκαλέσει σημαντικές βλάβες στην ανθρώπινη υγεία. Ιδιαίτερα η Ελλάδα είναι μία από τις λίγες ευρωπαϊκές χώρες με τόση μεγάλη ηλιοφάνεια. Υπολογίζεται ότι στις νότιες περιοχές της χώρας (Πελοπόννησος, Κρήτη, κλπ) η ετήσια ηλιοφάνεια φθάνει τις 3.000 ώρες, με αποτέλεσμα το σώμα μας σχεδόν όλο το χρόνο να βρίσκεται υπό την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας.
Από την ηλιακή ακτινοβολία μόνο τα τρία δισεκατομμυριοστά φτάνουν τελικά στο έδαφος της Γης, εκ των οποίων μόνο το 10% αντιστοιχεί στις υπεριώδεις ακτίνες. Τα προβλήματα, ωστόσο, που μπορούν να προκαλέσουν στον ανθρώπινο οργανισμό είναι δυστυχώς αντιστρόφως ανάλογα του μεγέθους τους. Ο χρόνος έκθεσης μέσα στον οποίο η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει τα προβλήματα αυτά διαφέρει από άτομο σε άτομο και εξαρτάται, τόσο από τον τύπο του δέρματος, όσο και από διάφορους άλλους παράγοντες, οι σημαντικότεροι των οποίων είναι:
ΤΟ ΟΖΟΝ: Η υπεριώδης ηλιακή ακτινοβολία απορροφάται σε μεγάλο βαθμό από το όζον που βρίσκεται στα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιρας («Στρατόσφαιρα»). Η ελάττωση της περιεκτικότητας της ατμόσφαιρας σε όζον έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της υπεριώδους ακτινοβολίας στο έδαφος και αντίστροφα.
ΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ: Η υπεριώδης ακτινοβολία είναι εντονότερη όταν δεν υπάρχουν σύννεφα. Τα σύννεφα γενικά εξασθενούν την ηλιακή ακτινοβολία, αλλά η αποτελεσματικότητα του φαινομένου αυτού εξαρτάται από το πάχος και τον τύπο των νεφών.
ΤΟ ΥΨΟΜΕΤΡΟ: Η υπεριώδης ακτινοβολία γίνεται ισχυρότερη όσο απομακρυνόμαστε κατακόρυφα από την επιφάνεια της θάλασσας, επειδή η ποσότητα των συστατικών της ατμόσφαιρας που την απορροφούν ελαττώνεται με το ύψος. Μετρήσεις έδειξαν ότι η υπεριώδης ακτινοβολία αυξάνεται κατά περίπου 10% κάθε 1.000 μέτρα από το έδαφος.
ΑΝΑΚΛΑΣΕΙΣ: Ένα αντικείμενο ή ένα άτομο δέχεται ακτινοβολία απευθείας από τον ήλιο ή από ανακλάσεις στο έδαφος. Το ποσοστό της ανακλώμενης ακτινοβολίας εξαρτάται από το είδος της επιφάνειας του εδάφους. Τα δέντρα, το γρασίδι, το χώμα και το νερό ανακλούν λιγότερο από το 10% της υπεριώδους ακτινοβολίας, σε αντίθεση με τη στεγνή άμμο που ανακλά περίπου το 20% της ηλιακής ακτινοβολίας.
ΤΟ ΝΕΡΟ: Περίπου το 95% της υπεριώδους ακτινοβολίας διαπερνά το νερό (π.χ. στη θάλασσα) και το 50% διεισδύει σε βάθος περίπου 3 μέτρων. Όταν κολυμπάμε, το σώμα μας βρίσκεται μόλις λίγα εκατοστά κάτω από την επιφάνεια του νερού και κατά συνέπεια δεν προστατεύεται από την υπεριώδη ακτινοβολία.
Η ΚΛΙΣΗ ΤΩΝ ΗΛΙΑΚΩΝ ΑΚΤΙΝΩΝ:Σε μία ανέφελη ημέρα, η υπεριώδης ακτινοβολία παρουσιάζει τη μέγιστη ισχύ της κατά τις μεσημεριανές ώρες. Όσο πιο ψηλά βρίσκεται ο ήλιος στον ουρανό, τόσο πιο έντονη είναι η ακτινοβολία λόγω μικρότερης κλίσης των ηλιακών ακτίνων.
Το μαύρισμα του δέρματος αποτελεί το σήμα κατατεθέν του καλοκαιριού, καθώς έχει συνδυαστεί με την ομορφιά. Τι είναι, όμως, το μαύρισμα και πώς τελικά πραγματοποιείται; Για να απαντηθεί το συγκεκριμένο ερώτημα, θα πρέπει να κάνουμε μία σύντομη αναφορά στην ανατομία του δέρματος. Το δέρμα μας αποτελείται από δύο στιβάδες, την εξωτερική («Επιδερμίτιδα» ή «Κερατίνη Στιβάδα») που απαρτίζεται από νεκρά κύτταρα και την εσωτερική («Χόριο»).
Στο όριο μεταξύ της επιδερμίδας και του χορίου υπάρχει η βασική στιβάδα από όπου παράγονται όλα τα νέα κύτταρα της επιδερμίδας. Εκεί φιλοξενούνται και τα μελανοκύτταρα που παράγουν τη μελανίνη. Η συγκεκριμένη ουσία είναι υπεύθυνη για το χρώμα του δέρματός μας, δηλαδή όσο πιο πολλή μελανίνη έχει το δέρμα, τόσο πιο μαύρο φαίνεται αυτό. Όταν η υπεριώδης ακτινοβολία έρθει σε επαφή με τα μελανοκύτταρα, τα ερεθίζει για μεγαλύτερη παραγωγή μελανίνης και κατά συνέπεια για μαύρισμα του δέρματος. Η μελανίνη, επομένως, αποτελεί τη φυσική ασπίδα του οργανισμού μας, καθώς απορροφά σημαντικές ποσότητες ακτινοβολίας.
Συνοπτικά, οι βλάβες που επέρχονται στον ανθρώπινο οργανισμό περιλαμβάνουν:
1) Ηλιακά εγκαύματα: Είναι η συχνότερη και πιο γνωστή βλάβη, προκαλείται από παρατεταμένη έκθεση σε έντονο ηλιακό φως και οφείλεται κυρίως στην UVB ακτινοβολία. Εμφανίζεται μέσα σε 2 - 6 ώρες και τα συμπτώματα (κοκκινίλα, πρήξιμο, φουσκάλες και πόνος) κορυφώνονται μέσα στο πρώτο 24ωρο. Κατά την αποχώρηση του ηλιακού εγκαύματος σε μερικές μέρες, παρατηρείται ένα χαρακτηριστικό ξεφλούδισμα και μαύρισμα. Η αντιμετώπισή του γίνεται πάντα κατά περίσταση, ανάλογα με τον βαθμό εγκαύματος και τη σοβαρότητα της ζημιάς που έχει υποστεί η επιδερμίδα (π.χ. δροσερά λουτρά, ανακουφιστικές ειδικές λοσιόν, παυσίπονα).
2) Φωτοαλλεργικές Αντιδράσεις («Φωτοευαισθησία»): Ορισμένα φάρμακα ή προϊόντα εξωτερικής χρήσης περιέχουν χημικές ή φαρμακευτικές ουσίες που προκαλούν την λεγόμενη «Φωτοευαισθησία» (υπερευαισθησία του δέρματος στο φως του ήλιου). Οι συγκεκριμένες ουσίες είναι λιποδιαλυτές και φτάνουν στο δέρμα μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.
Με την επίδραση της ακτινοβολίας ενεργοποιούνται τα μόρια αυτών των φαρμάκων, αντιδρούν με το οξυγόνο που υπάρχει στους ιστούς και δημιουργούν ελεύθερες ρίζες, οι οποίες δρουν καταστρεπτικά για το δέρμα. Άρα, ακόμη και σε περιορισμένη έκθεση στον ήλιο, παρουσιάζονται:
* Εγκαύματα
* Κνησμός
* Φλεγμονές
* Καρκίνος του δέρματος
Τέτοιου είδους ουσίες είναι τα φυτά και αρωματικά έλαια (π.χ. άνηθος, μάραθος, γλυκάνισος, καρότο, σέλινο, λάχανο, λεμόνι, περγαμόντο, κλπ.), τα προϊόντα της πίσσας, φάρμακα (όπως αντιβιοτικά, αντιφλεγμονώδη, ψυχοφάρμακα, τοπικά αναισθητικά, αντιϊσταμινικά κλπ), βαφές, ρουζ, ουσίες σε σαπούνια, σαμπουάν, αποσμητικά, after-shave, αντιηλιακά με χημικά φίλτρα, καθώς και κάποια συστατικά κρεμών και αλοιφών.
3) Οφθαλμολογικές Παθήσεις: Μπορεί ιατρικώς το μεγαλύτερο ενδιαφέρον να συγκεντρώνει το δέρμα, όμως εξίσου σημαντική είναι η βλάβη που μπορεί να προκληθεί και στα μάτια. Τα άμεσα αποτελέσματα της έκθεσης στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι η πρόκληση φωτοκερατίτιδας στο μάτι. Επιπλέον, χρόνια αποτελέσματα είναι ο καταρράκτης, το πτερύγιο, η κερατοπάθεια και η επιπεφυκίτιδα.
4) Επιδείνωση Δερματοπαθειών που προϋπάρχουν, όπως ο ερυθηματώδης λύκος, ο απλός έρπης, το μέλασμα κ.ά.
5) Φωτογήρανση: Η μακροχρόνια έκθεση στον ήλιο έχει αθροιστική δράση. Το δέρμα, δηλαδή, "μαζεύει" ώρες και χρόνια «ηλιοέκθεσης» με αποτέλεσμα τη σταδιακή επιτάχυνση της γήρανσης του δέρματος, η οποία επιφέρει διαταραχές και υποβάθμιση των ανατομικών του στοιχείων (κερατινοκύτταρα, ελαστικές και κολλαγόνες ίνες, αγγεία κλπ). Υπεύθυνες για τη διαδικασία αυτή είναι κυρίως οι ακτίνες UVA, οι οποίες είναι σε θέση να προκαλέσουν ρυτίδες, άγριο και χαλαρό δέρμα ή ευρυαγγείες.
6) Δερματικό Καρκίνο: Η υπεριώδης ακτινοβολία προκαλεί παραγωγή βλαπτικών ελεύθερων ριζών στο δέρμα, διαταραχές στο DNA και τα γονίδια, καθώς και πτώση της άμυνας του οργανισμού. Η φωτογήρανση, εκτός από την αισθητική σημασία της, έχει σοβαρές επιπτώσεις και στην υγεία του δέρματος. Για το κακόηθες μελάνωμα ειδικότερα (που αποτελεί μία από τις χειρότερες μορφές καρκίνου, εάν δεν διαγνωστεί έγκαιρα), φαίνεται ότι προδιαθέτει η αθροιστική έκθεση στον ήλιο και τα ηλιακά εγκαύματα, κυρίως κατά την νηπιακή και παιδική ηλικία.
Άτομα «υψηλού κινδύνου» να εμφανίσουν κακόηθες μελάνωμα είναι επίσης όσοι έχουν πολλούς ή ασυνήθιστους / μεγάλους μελαγχρωματικούς σπίλους («ελιές») στο σώμα τους, φωτότυπο 1 ή 2 (θα αναλυθεί εκτενέστερα παρακάτω), καθώς και συγγενείς που έχουν εμφανίσει μελάνωμα.
Όπως γίνεται κατανοητό, ο ήλιος δεν αστειεύεται καθόλου με το δέρμα. Ελάχιστο χρονικό διάστημα έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία χωρίς προστασία μπορεί να αποδειχθεί καταστροφικό για την υγεία της επιδερμίδας, γι΄ αυτό και η φροντίδα της αποτελεί μια διαδικασία που θα πρέπει να τηρείται κατά γράμμα. Συνεπώς, πριν ξεκινήσετε την επιχείρηση «Μαύρισμα», καλό θα ήταν να έχετε κατά νου τα εξής:
Έρευνες έχουν δείξει ότι ο άνθρωπος εκτίθεται στον ήλιο κατά μέσο όρο για 14 ώρες την εβδομάδα. Είναι κατανοητό, επομένως, ότι η αντιηλιακή προστασία δεν θα πρέπει να ξεκινά με την πρώτη εξόρμηση στην παραλία, αλλά είναι μια διαρκής διαδικασία που απαιτεί συνεχή έλεγχο και φροντίδα της επιδερμίδας.
Το μαύρισμα επιτυγχάνεται σταδιακά. Η έκθεση στον ήλιο τις πρώτες ημέρες δεν πρέπει να ξεπερνά τη μισή ώρα, αν θέλετε να αποφύγετε τα εγκαύματα. Το αργό μαύρισμα είναι καλύτερο και διαρκεί περισσότερο.
Αποφύγετε τους περιπάτους ή την ηλιοθεραπεία τις μεσημεριανές ώρες, επειδή τότε η ακτινοβολία έχει τη μέγιστη ισχύ της.
Αποφύγετε όσο μπορείτε την άσκοπη έκθεση στον ήλιο. Αναζητάτε πάντα σκιερά μέρη και προσπαθήστε να αφήνετε όσο το δυνατόν μικρότερη επιφάνεια του δέρματος ακάλυπτη. Χρησιμοποιήστε σαν ασπίδα από τον ήλιο ρούχα, καπέλο και γυαλιά, ιδιαίτερα στα μωρά και τα μικρά παιδιά που παρουσιάζουν ιδιαίτερη ευαισθησία. Μην ξεχνάτε ότι το 25% της υπεριώδους ακτινοβολίας που δεχόμαστε σε όλη μας τη ζωή το παίρνουμε μέχρι τα 20 πρώτα χρόνια, ενώ επίσης μελέτες αποδεικνύουν ότι το κακόηθες μελάνωμα των ενηλίκων οφείλεται κυρίως σε παρατεταμένη και έντονη έκθεση στον ήλιο κατά την παιδική ηλικία.
Επιλέξτε αντιηλιακό με μεγάλο δείκτη προστασίας (πάνω από 20). Ο δείκτης αντιπροσωπεύει τον βαθμό προστασίας κυρίως έναντι της UVB ακτινοβολίας και καθορίζει πόσο περισσότερο μπορούμε να παραμείνουμε στον ήλιο με τη χρήση αντιηλιακού χωρίς να πάθουμε έγκαυμα. Για παράδειγμα, αν ο χρόνος που απαιτείται για την πρόκληση εγκαύματος από τον ήλιο είναι 30 λεπτά και χρησιμοποιήσουμε αντιηλιακό με δείκτη προστασίας 8, μπορούμε να μείνουμε στον ήλιο 8 φορές περισσότερο (δηλαδή 4 ώρες) χωρίς να πάθουμε έγκαυμα.
Δερματολογικές μελέτες έχουν δείξει ότι τα προϊόντα με δείκτη προστασίας ("SPF" - "Sun Protection Factor") 15 μπλοκάρουν το 93,6% των ακτίνων UVB, ενώ τα προϊόντα με SPF 20 το 96,6%. Μπορεί η διαφορά να μη φαντάζει μεγάλη, όμως οι δερματολόγοι υποστηρίζουν ότι ακόμη και αυτό το 3% μπορεί να αποδειχθεί σημαντικό στην πρόληψη του καρκίνου του δέρματος.
Μάθετε το φωτότυπο της επιδερμίδας σας. Πρόκειται για την ευαισθησία που έχει καθένας στον ήλιο και καθορίζει το βαθμό προστασίας του αντιηλιακού που θα επιλέξετε.
Το φωτότυπο Α έχει να κάνει με δέρμα πολύ ευαίσθητο στον ήλιο και ανοιχτά χαρακτηριστικά. Η επιδερμίδα καίγεται και δεν μαυρίζει. Αντιδρά συνήθως με κοκκινίλες, φαγούρες και σπυράκια. Τα αντιηλιακά θα πρέπει να παρέχουν υψηλή προστασία από τις υπεριώδεις ακτίνες UVA και UVB. Σε τέτοιο φωτότυπο συνιστάται η αγορά αντιηλιακού με δείκτη προστασίας 30.
Το φωτότυπο Β αναφέρεται σε δέρμα ευαίσθητο στον ήλιο και ανοιχτόχρωμα χαρακτηριστικά. Η επιδερμίδα καίγεται και μαυρίζει πολύ λίγο. Συνιστώμενος δείκτης προστασίας: 20.
Το φωτότυπο Γ ταιριάζει σε δέρμα ευαίσθητο στον ήλιο τις πρώτες, όμως, ημέρες ηλιοθεραπείας. Κοκκινίζει, αλλά μετά μαυρίζει αρκετά. Συνιστώμενος δείκτης προστασίας: 10 έως 15.
Τέλος, το φωτότυπο Δ αναφέρεται στο ανθεκτικό δέρμα στον ήλιο. Η επιδερμίδα μαυρίζει σχεδόν πάντα και παθαίνει εγκαύματα μόνο σε ακραίες καταστάσεις. Συνιστώμενος δείκτης προστασίας: 1 έως 6.
Το αντιηλιακό απλώνεται πάντα σε στεγνό δέρμα για να απορροφάται καλύτερα και πρέπει να εφαρμόζεται τουλάχιστον 20 λεπτά πριν την έκθεση στον ήλιο. Ανανεώνετε την εφαρμογή ικανοποιητικής ποσότητας αντιηλιακού ανά 2 ώρες, εφόσον συνεχίζεται η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Συνήθως, ποσότητα ίση με ένα ποτήρι σφηνάκι αρκεί για να σας παράσχει προστασία. Ωστόσο, οι ευαίσθητες περιοχές του προσώπου και των ματιών απαιτούν σίγουρα μεγαλύτερη ποσότητα.
Επίσης, μην θεωρείτε ότι το δυνατό τρίψιμο του αντιηλιακού στο σώμα αποδίδει περισσότερο. Πρόσφατες μελέτες υποστηρίζουν ότι το δυνατό τρίψιμο μειώνει την αποτελεσματικότητα του αντιηλιακού κατά 25%. Μετρήστε 6 απαλά περάσματα του προϊόντος στο δέρμα για να εξασφαλίσετε την επιθυμητή προστασία.
Μην χρησιμοποιείτε ποτέ αντιηλιακό από το περασμένο καλοκαίρι, ακόμη κι αν δεν έχει λήξει. Ο χώρος και οι συνθήκες φύλαξης ενός αντιηλιακού αλλοιώνουν συνήθως την υφή του προϊόντος και μειώνουν σημαντικά την αποτελεσματικότητά του.
Η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία είναι μια υπόθεση που αφορά όλους. Οι κίνδυνοι που εγκυμονεί η παρατεταμένη έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία είναι πολλοί. Μην ξεχνάτε, ωστόσο, ότι ο ήλιος είναι πάνω απ΄ όλα πηγή ενέργειας και ζωής. Γι΄ αυτό χαρείτε τον, αλλά με ...; προσοχή και σύνεση!Πηγή : Υγεία & Ζωή
* (2).- ΄Ο κώλος μας είναι το τέλος του πεπτικού (γαστρεντερικού) συστήματος. Το πεπτικό σύστημα αντλεί θρεπτικά συστατικά από το φαγητό που τρώμε και μετά αποβάλλει τις άχρηστες ουσίες. Λίγοι ξέρουμε ότι αυτή η διαδρομή που ακούγεται τόσο απλή έχει μήκος περίπου οκτώ μέτρων. Για την ακρίβεια, από το στόμα μέχρι τον πρωκτό (κώλο) είναι ένα κανάλι μήκους εννέα μέτρων, το οποίο ρυθμίζεται από διάφορους «φράχτες» (τους σφιγκτήρες) και θαλάμους και περιβάλλεται από μύες που προωθούν την τροφή και τα απόβλητα.
Το στομάχι
Μετά την κατάποση, το φαγητό μπορεί να μείνει μέχρι και έξι ώρες στο στομάχι, που έχει μήκος περίπου τριάντα πέντε εκατοστά. Στο στομάχι οξέα και ένζυμα χωνεύουν την τροφή μέχρι να γίνει ένας παχύρρευστος χυλός (αυτό που βλέπουμε εάν κάνουμε εμετό). Η ταχύτητα με την οποία το φαγητό φεύγει από το στομάχι εξαρτάται από το τι φάγαμε και τι συμβαίνει πιο κάτω στο πεπτικό σύστημα. Ο κώλος, έντερα και το στομάχι συνδέονται με νεύρα τα οποία μεταδίδουν μηνύματα για να ελέγχουν τη ροή του φαγητού και των αποβλήτων. Για παράδειγμα, μπορεί να νιώσουμε δυσφορία ή πόνους στο στομάχι αν είμαστε δυσκοίλιοι, αν μας πηδάνε (ή μας κάνουν φίστινγκ). Επίσης, καμία φορά λίγο μετά αφού φάμε μπορεί να θελήσουμε να ενεργηθούμε.
Το λεπτό έντερο
Μόλις το φαγητό πάρει παχύρρευστη μορφή περνά στο επόμενο στάδιο της πέψης, που είναι το λεπτό έντερο. Αυτό είναι ένας μαλακός σωλήνας πλάτους δυόμισι εκατοστών και μήκους περίπου επτά μέτρων. Εδώ απορροφώνται τα θρεπτικά συστατικά από το φαγητό.
Το παχύ έντερο
Στο λεπτό έντερο το χωνεμένο φαγητό γίνεται σαν πηχτή σούπα και στη συνέχεια περνά στο παχύ έντερο, μήκους δύο μέτρων. Στο παχύ έντερο απορροφάται μεγάλο μέρος του αλατιού και του νερού ενώ σιγά-σιγά τα απόβλητα γίνονται πιο στέρεα (κόπρανα). Τα κόπρανα φεύγουν από εδώ, πάνε στο ορθό και αποβάλλονται μέσω του πρωκτού και τελικά της κωλοτρυπίδας μας. Η μετακίνηση των κοπράνων γίνεται χάρη στον καλό μυϊκό έλεγχο του τοιχώματος του εντέρου και γίνεται αυτόματα, ανεξάρτητα από τη θέλησή μας.
Το ορθό, ο πρωκτός και η κωλοτρυπίδα
Εδώ περνάμε στα μέρη που μας ενδιαφέρουν περισσότερο, μιας και αυτά είναι που χρησιμοποιούμε στο σεξ.
Στο σημείο που συνδέεται το παχύ έντερο με το ορθό υπάρχει ένας στρογγυλός μυς σαν κουλούρι, που όταν σφίγγεται κλείνει τη δίοδο ανάμεσα στα δύο τμήματα. Αυτός ο μυς (σφιγκτήρας) ρυθμίζει τη σταδιακή έξοδο των αποβλήτων που φεύγουν από το παχύ έντερο και πηγαίνουν στο ορθό.
Το ορθό είναι ένας ελαστικός μυώδης σωλήνας μήκους δέκα έως δέκα τριών εκατοστών που διαστέλλεται όταν είναι γεμάτος κόπρανα. Κάτω από το ορθό βρίσκεται ο πρωκτός, μήκους δύο-πέντε εκατοστών, ο οποίος τελειώνει στην κωλοτρυπίδα μας. Η επιφάνεια του ορθού και του πρωκτού καλύπτεται από μια λεπτή στρώση βλέννας, ενός φυσικού λιπαντικού που έχει σκοπό να βοηθά στην αφόδευση και συμβάλλει στην προστασία από μολύνσεις.
Στο τέλος του πρωκτού, δηλαδή στην κωλοτρυπίδα, υπάρχει ο τελευταίος σφιγκτήρας του πεπτικού συστήματος που είναι διπλός και αποτελείται από δύο μικρότερους αλληλένδετους κυκλικούς μύες. Ο ένας (έσω σφιγκτήρας) δεν ελέγχεται από τη θέλησή μας, αλλά αντιδρά σε εσωτερικά μηνύματα του σώματος. Για παράδειγμα, όταν το ορθό είναι γεμάτο κόπρανα ή όταν βήχουμε, ο μυς αυτός σφίγγεται από μόνος του. Όταν αυτός ο μυς δεν λειτουργεί καλά (σε διάφορες παθήσεις), μπορεί να έχουμε ακράτεια κοπράνων. Η πρωκτική σεξουαλική επαφή δεν επηρεάζει τη λειτουργία αυτού του σφιγκτήρα.
Τον άλλο μυ, τον τελευταίο και πιο εξωτερικό, (τον έξω σφιγκτήρα, αυτόν που φαίνεται από έξω) μπορείς να τον χαλαρώνεις και να τον σφίγγεις κατά βούληση. Αυτός χαλαρώνει λίγο με τη συχνή πρωκτική σεξουαλική επαφή, αλλά αυτή η χαλάρωση δεν προκαλεί πρόβλημα (π.χ. ακράτεια κοπράνων). Επομένως η πρωκτική σεξουαλική επαφή δεν δημιουργεί ακράτεια κοπράνων.
Όταν τρίβουμε την επιφάνεια του ορθού και του πρωκτού (π.χ. στο σεξ), το απόθεμα βλέννας τελειώνει γρήγορα, γι΄ αυτό χρειαζόμαστε επιπλέον λιπαντικό όταν βάζουμε οτιδήποτε στον κώλο μας.
Πού αισθάνομαι την ηδονή;
Το ορθό αισθάνεται μόνο διάταση (τέντωμα), ενώ ο πρωκτός αισθάνεται και θερμοκρασία, και αφή και πόνο. Με άλλα λόγια, ο πρωκτός προσφέρει μεγαλύτερη ευχαρίστηση όταν παίζουμε μαζί του απ΄ ό,τι το ορθό, το οποίο αισθάνεται κάτι μόνο αν διασταλούν τα τοιχώματά του. Πιο πάνω από το ορθό δεν υπάρχουν αισθητήρες για πόνο ή τραυματισμό κι έτσι η διείσδυση πέρα από αυτό το σημείο είναι πιο επικίνδυνη (μπορεί να τρυπήσει το έντερο χωρίς να το καταλάβουμε).
Με άλλα λόγια, τη μεγαλύτερη ηδονή τη νιώθουμε στον πρωκτό, δηλαδή τα πέντε πρώτα εκατοστά μετά την κωλοτρυπίδα. Μην ξεχνάμε, επίσης, ότι στο μπροστά μέρος του ορθού (προς την πλευρά της κοιλιάς) βρίσκεται ο αδένας του προστάτη, σε σχήμα μεγάλου κάστανου, που είναι πολύ ευαίσθητος στην πίεση και μας καυλώνει πολύ. Κατά την εκσπερμάτωση εκκρίνει ένα υγρό μέσα στο οποίο κολυμπούν τα σπερματοζωάρια.
Επιπλοκές
Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που συμβάλλουν στη σωστή, τακτική και ανώδυνη αφόδευση. Έτσι, αν κάποιοι από αυτούς απορυθμιστούν, μπορεί να προκληθούν προβλήματα και δυσκολίες.
Αν για παράδειγμα οι σφιγκτήρες μας δεν σφραγίζουν καλά, τότε μπορεί να έχουμε ακράτεια κοπράνων. Όπως εξηγήθηκε και παραπάνω, η σεξουαλική επαφή από τον πρωκτό ΔΕΝ προκαλεί ακράτεια.
Έλκη ή ραγάδες (ρωγμές στον έξω σφιγκτήρα) στον πρωκτό μπορεί να μας προκαλούν έντονο πόνο στην αφόδευση.
Αν χρησιμοποιούμε συχνά καθαρτικά (φάρμακα για να προκληθεί αφόδευση), μπορεί να διαταράξουμε τη λειτουργία των νεύρων του εντέρου.
Αν νιώσουμε κάτι ασυνήθιστο στην αφόδευση ή έχουμε αμφιβολίες καλό είναι να συμβουλευτούμε έναν γιατρό (γαστρεντερολόγο). Για προβλήματα με το στομάχι, τα έντερα και τον πρωκτό απευθυνόμαστε σε παθολόγο ή, αν υπάρχει, σε γαστρεντερολόγο.
Η πρόληψη και η πρώιμη ίαση είναι προτιμότερη από τον πόνο ή τις σοβαρές επιπλοκές που απαιτούν χειρουργείο.
Αιμορροΐδες
Οι αιμορροΐδες είναι φυσιολογικές φλέβες στην εσωτερική επιφάνεια του κάτω μέρους του πρωκτού που όμως τα τοιχώματά τους έχουν «σακουλιάσει» και σχηματίζουν έτσι θύλακες αίματος.
Όταν είναι μικρές μένουν μέσα από τον πρωκτό, αλλά με τον χρόνο μπορούν να γίνουν μεγάλες και να βγαίνουν έξω από την κωλοτρυπίδα, καθώς συμπαρασύρονται προς τα κάτω κατά την αφόδευση.
Αν κάποιος είναι δυσκοίλιος, το σφίξιμο τις χειροτερεύει γιατί η πίεση της κοιλιάς στέλνει περισσότερο αίμα μέσα τους. Μερικές φορές σπάζουν και αιμορραγούν άλλοτε λίγο, άλλοτε έντονα και σε ανησυχητικό βαθμό, ώστε να χρειάζεται να πάει κανείς σε νοσοκομείο! Η χρόνια αιμορραγία από τις αιμορροΐδες, μπορεί να προκαλέσει μέχρι και αναιμία!
Τις περισσότερες φορές, η καλύτερη πρόληψη για τις αιμορροΐδες είναι να φροντίζει κανείς να έχει μαλακά κόπρανα, τρώγοντας τροφές με φυτικές ίνες. Επίσης αν έχει αιμορροΐδες να αποφεύγει το έντονο σκούπισμα με χαρτί μετά την αφόδευση, αλλά να προτιμά μπιντέ με χλιαρό νερό. Η παθητική σεξουαλική επαφή όταν κάποιος έχει αιμορροΐδες είναι επικίνδυνη γιατί είναι δυνατόν να προκαλέσει αιμορραγία. Αν τα πράγματα γίνουν σοβαρά από πόνο ή αιμορραγία, τότε πρέπει να γίνει χειρουργική επέμβαση που λύνει το πρόβλημα των αιμορροΐδων ριζικά.
Ραγάδες του πρωκτού
Αν ένα σκληρό αντικείμενο περάσει μέσα από τον πρωκτό (προς οποιαδήποτε κατεύθυνση), από την πίεση και την τριβή μπορεί να σκίσει την εξωτερική επίστρωση του σφιγκτήρα και να προκαλέσει μια ρωγμή (ή ραγάδα). Αυτό μπορεί να συμβεί σε έντονη δυσκοιλιότητα, σε είσοδο του πέους ή ενός αντικειμένου (π.χ. ντίλντο ή δονητής) χωρίς αρκετή λίπανση, είτε αν η είσοδος γίνει βίαια είτε αν ο έξω σφιγκτήρας του πρωκτού δεν έχει χαλαρώσει.
Η ραγάδα είναι μια πληγή που μέχρι να κλείσει προκαλεί δυνατό, οξύ πόνο σε κάθε επόμενη διαστολή (αφόδευση ή σεξουαλική επαφή).
Για να κλείσει το συντομότερο πρέπει κανείς «να την αφήσει ήσυχη». Σταματάμε κάθε σεξουαλική επαφή, φροντίζουμε να έχουμε όσο πιο μαλακά κόπρανα γίνεται με φυτικές ίνες ή και παραφινέλαιο, και πριν την αφόδευση χρησιμοποιούμε τοπικά αλοιφή με τοπικό αναισθητικό για να ελαττώσουμε τον πόνο. Μετά την αφόδευση δεν σκουπιζόμαστε με χαρτί τουαλέτας, αλλά κάνουμε προσεκτικά μπιντέ με χλιαρό νερό.
Αν η ραγάδα δεν κλείσει σύντομα, γίνεται χρόνια και τότε χρειάζεται ειδικό χειρουργείο για τη θεραπεία της.
Η χρήση υδατοδιαλυτού λιπαντικού τύπου ΚΥ βοηθά στο να μην εμφανίζονται ραγάδες κατά το πρωκτικό σεξ.- πηγή : Hiv.-
* (3).- Βάση για εμβόλιο κατά γρίπης πτηνών
Επιστήμονες που χρησιμοποίησαν δείγματα ιού από την Αίγυπτο, έχουν αναπτύξει τη βάση για ένα εμβόλιο κατά του ιού της γρίπης των πτηνών H5N1, ο οποίος είναι πιο τοξικός από τον ιό H1N1 της γρίπης των χοίρων, όμως μεταδίδεται λιγότερο εύκολα, ανακοίνωσε σήμερα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
"Αυτός ο γενετικά ανασυνδυασμένος ιός είναι διαθέσιμος για διανομή", αναφέρει ο ΠΟΥ σε δήλωση που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του, στην οποία προστίθεται ότι ο ιός εμβολίου αναπτύχθηκε "χάρη στο υπουργείο και τον πληθυσμό της Αιγύπτου που προμήθευσαν δείγματα ιού".
"Ιδρύματα, εταιρείες και άλλοι ενδιαφερόμενοι για την ανάπτυξη ενός εμβολίου για πανδημία και οι οποίοι θέλουν να λάβουν αυτούς τους ιούς εμβολίου θα πρέπει να έρθουν σε επαφή είτε με το Παγκόσμιο Πρόγραμμα για τη Γρίπη του ΠΟΥ ή με τα Κέντρα για τον Έλεγχο και την Πρόληψη Ασθενειών", προστίθεται στη δήλωση.
* ( 3α).- Τα τελευταία χρόνια, κ ειδικά στις Ηνωμένες Πολιτείες, μετά την έντονη προτροπή των καρδιολογικών εταιρειών προς το κοινό για μείωση της κατανάλωσης λιπών και νατρίου και αύξησης φρούτων, λαχανικών και φυτικών ινών βλέπουμε μία στροφή του πληθυσμού προς την επιλογή φαγητών με λιγότερες θερμίδες και λίπη.
Ξεκινώντας από την ολοένα και αυξανόμενη προσφορά βιολογικών προϊόντων, βλέπουμε και τη διάθεση νεώτερων προϊόντων της βιομηχανίας τροφίμων τα οποία μπορούν να έχουν θετικό αντίκτυπο στην καρδιαγγειακή μας υγεία.
Στη Νέα Υόρκη πρόσφατα θεσπίστηκε νόμος που υποχρεώνει τα εστιατόρια περιλαμβανομένων των ταχυφαγείων να αναγράφουν δίπλα σε κάθε μερίδα που έχουν στον κατάλογο τον συνολικό αριθμό θερμίδων που αυτή περιέχει. Προσωπικά εντυπωσιάστηκα όταν σε αεροδρόμιο των ΗΠΑ είδα πως η κλασική μερίδα φαστ-φουντ με χάμπουργκερ, πατάτες τηγανιτές και κόκα-κόλα ξεπερνούσε τις χίλιες θερμίδες, δηλαδή το 50% των θερμίδων που θα έπρεπε να προσλάβει κανείς ημερησίως.
Τα γνωστά τρόφιμα τα οποία είναι εμπλουτισμένα με στερόλες/ στανόλες, αποτελούν ένα χαρακτηριστικό τέτοιο παράδειγμα. Η δράση τους αυτή στηρίζεται στο γεγονός ότι μειώνουν τη χοληστερόλη κατά 10%.
Άλλο παράδειγμα αποτελούν ροφήματα με συμπυκνωμένα φρούτα ή λαχανικά τα οποία δίνουν στοιχεία που λείπουν σε όσους αποκλείουν τα τρόφιμα αυτά από την καθημερινή τους διατροφή.
Τέλος, στα αλλαντικά βλέπουμε να κυκλοφορούν ολοένα και συχνότερα είδη με πολύ χαμηλά ποσοστά λιπαρών και τελευταία είδαμε και αλλαντικά τα οποία αντικαθιστούν μερικώς τα ζωικά λίπη με ελαιόλαδο, βελτιώνοντας στα ήδη χαμηλά λιπαρά τη σχέση πολυακόρεστων με κορεσμένα λίπη.
Οι μεταβολές αυτές είναι πολύ σημαντικές διότι σε μακροπρόθεσμη βάση, μικρές καθημερινές αλλαγές στη σύσταση των τροφίμων που καταναλώνουμε συστηματικά μπορούν να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην καρδιαγγειακή μας υγεία.
Δ. ΡΙΧΤΕΡ, MD, FESC, FAHA
Διευθυντής Β΄ Καρδιολογικής Κλινικής Ευρωκλινικής Αθηνών
* (4).- Συντάκτης: Ευμένη Π. Καραφυλλίδη BSc ( Hons ), MSc, NYSCDN (Κλινικός διαιτολόγος - διατροφολόγος Διευθυντής Διαιτολογικού Τμήματος Νοσοκομείου ΙΑΣΩ General Διευθυντής Τμήματος Διατροφής youdiet ) .- Δυσκοιλιότητα : Δυσκοιλιότητα διατροφικές συμβουλές
Δυσκοιλιότητα διατροφικές συμβουλές για την καταπολέμηση της :
Σχεδόν κάθε ενήλικας έχει βιώσει περίοδο δυσκοιλιότητας κάποια στιγμή στη ζωή του. Όταν αναφερόμαστε στην δυσκοιλιότητα, εννοούμε σπάνιες κινήσεις του παχέος εντέρου, σκληρές στη συνοχή και συχνά επώδυνες. Μια σειρά από παράγοντες μπορούν να συμβάλουν στην δυσκοιλιότητα, όπως η παρατεταμένη ακινητοποίηση, η ανεπαρκής άσκηση, η ανεπαρκής πρόσληψη φυτικών ινών και υγρών, οι περίεργες, μη τυπικές διατροφικές συνήθειες και το στρες. Άλλοι παράγοντες που συμβάλουν στην δυσκοιλιότητα είναι η λήψη ορισμένων φαρμάκων (όπως για παράδειγμα αντιόξινα υδροξειδίου του αργιλίου και αντιυπερτασικά φάρμακα), ναρκωτικών (όπως η μορφίνη και η κωδεΐνη), και συμπληρώματα σιδήρου. Επιπλέον, αρκετές παθήσεις συνδέονται με την δυσκοιλιότητα, όπως καρκίνος του παχέος εντέρου, διαβήτης, υποθυρεοειδισμός και οι αιμορροΐδες. Χρήσιμες Συμβουλές για την Καταπολέμηση της Δυσκοιλιότητας :
Πίνετε άφθονα υγρά (για ενήλικες 8 με 10 ποτήρια την ημέρα). Η ανεπαρκής πρόσληψη υγρών είναι μια συνηθισμένη αιτία της δυσκοιλιότητας. Το νερό και τα άλλα υγρά προσθέτουν όγκο στα κόπρανα, κάνοντας ευκολότερες τις κινήσεις του παχέος εντέρου. Δοκιμάστε να πίνετε αρκετά φλιτζάνια ζεστό ή χλιαρό νερό ή τσάι το πρωί, προκειμένου να διασταλθεί το στομάχι και να ενεργοποιηθεί η διαδικασία της αφόδευσης.
Σημείωση: Αν και ο καφές και το τσάι μπορεί να είναι αποτελεσματικά υπακτικά, αν περιέχουν καφεΐνη, αυτή μπορεί να συμβάλει στην δυσκοιλιότητα σε ορισμένους ανθρώπους.
Αυξήστε την πρόσληψη τροφών πλούσιες φυτικές ίνες. Οι φυτικές ίνες βοηθούν διατηρήσετε τις αφοδεύσεις σας τακτικές. Τρώτε άφθονα φρέσκα φρούτα και λαχανικά, μαγειρεμένα δημητριακά ολικής αλέσεως με πρόσθετο πίτουρο, και άλλα τρόφιμα που περιέχουν σπόρους ολικής αλέσεως, όπως αμαράνθη, πίτουρο βρώμης, quinoa και σίκαλη. Επίσης δοκιμάστε πουρέ μήλων, κριθάρι, muffins από πίτουρο, όσπρια, δαμάσκηνα καθώς επίσης και χυμό από δαμάσκηνα. Για πληροφορίες σχετικά με τα οφέλη συγκεκριμένων τύπων φυτικών ινών, βλέπε διαλυτές και αδιάλυτες φυτικές ίνες.
Σημείωση: Όταν αυξάνετε την πρόσληψη φυτικών ινών από ολικής άλεσης δημητριακά, φροντίστε να αυξήσετε παράλληλα και την ποσότητα του νερού που πίνετε σε τουλάχιστον οκτώ ποτήρια την ημέρα. Οι φυτικές ίνες από ολικής άλεσης δημητριακά απορροφούν πολύ νερό από το στομάχι και το έντερο.
Η σωματική άσκηση είναι απαραίτητη ημερησίως. Η έλλειψη άσκησης ή μακρά ανάπαυση στο κρεβάτι μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα. Δοκιμάστε ένα περίπατο μισής ώρας μετά από κάθε γεύμα. Αν είστε περιορισμένος στο κρεβάτι και υποφέρετε από χρόνια δυσκοιλιότητα, η φαρμακευτική αγωγή προσφέρει την καλύτερη λύση αλλά θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
Προσπαθήστε να δημιουργήσετε ένα τακτικό και ολοκληρωμένο πρόγραμμα γευμάτων. Παράτυπες διατροφικές συνήθειες συμβάλλουν στην δυσκοιλιότητα.
Εναλλακτικές διατροφικές Συμβουλές για τη Δυσκοιλιότητα Για παιδιά και ενήλικες, τα πρώτα βήματα για την πρόληψη και τη θεραπεία της δυσκοιλιότητας είναι να αυξήσουν την πρόσληψη φυτικών ινών και να πίνουν άφθονα υγρά. Οι ενήλικες θα πρέπει να προσπαθήσουν να αυξήσουν την πρόσληψη φυτικών ινών σε 35-40 γραμμάρια την ημέρα, και την πρόσληψη υγρών σε 8 με 10 ποτήρια την ημέρα. Για τις συνιστώμενες ποσότητες φυτικών ινών και υγρών για τα παιδιά, συμβουλευτείτε τον παιδίατρος σας. Επίσης συνιστώνται τα τρόφιμα που είναι υψηλά σε διαλυτές και αδιάλυτες φυτικές ίνες. Οι διαλυτές φυτικές ίνες, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της χοληστερίνης του αίματος και του ελέγχου του σακχάρου στο αίμα, βρίσκονται σε τροφές όπως μήλα, κριθάρι, ξερά φασόλια, καρότα, βρώμη (όπως το πίτουρο βρώμης και πλιγούρι βρώμης), πορτοκάλια, και σίκαλη. Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες, οι οποίες βοηθούν να διατηρήσετε τακτικές αφοδεύσεις, βρίσκονται σε ολικής αλέσεως ψωμιά και δημητριακά, ξερά φασόλια, φρούτα και λαχανικά, ζυμαρικά ολικής αλέσεως, σπόρους και πίτουρα σίτου. Επειδή καθένα από αυτά τα είδη φυτικών ινών έχει διαφορετικές ευεργετικές λειτουργίες για τη βελτίωση της γενικής κατάστασης της υγείας σας, θα πρέπει να προσπαθήσετε να καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες και από τις δύο κατηγορίες ινών, ακόμη και όταν δεν αντιμετωπίζετε ή προσπαθείτε να αποφύγετε προβλήματα δυσκοιλιότητας. Το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής συνιστά 20-35 γραμμαρίων φυτικών ινών ημερησίως για ενήλικες . Ο μέσος αμερικανός ενήλικας καταναλώνει μόνο 7-8 γραμμάρια φυτικές ίνες καθημερινά. Σημείωση: Για να αυξηθεί η ανοχή του οργανισμού σας στην αυξημένη πρόσληψη φυτικών ινών, φροντίστε να προσθέσετε σταδιακά τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες στη διατροφή σας.Η παρακάτω λίστα παρέχει επιπλέον διατροφικές συστάσεις για την πρόληψη και τη θεραπεία της δυσκοιλιότητας:
Μείωση της πρόσληψης απλών σακχάρων που βρίσκονται κυρίως σε προϊόντα αρτοποιίας, καραμέλες, και η αναψυκτικά. Διατροφή που συμπεριλαμβάνει υψηλές ποσότητες από απλά σάκχαρα, τα οποία παρέχουν πολύ μικρές ποσότητες βιταμινών, μεταλλικών αλάτων, φυτικών ινών και άλλων θρεπτικών συστατικών, μπορεί να δημιουργήσει ή να εντίνει την δυσκοιλιότητα. Αντικαταστήστε τα τρόφιμα που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε απλά σάκχαρα, με τροφές πλούσιες σε συστατικά ολικής αλέσεως
Περιορίστε την κατανάλωση γάλακτος και άλλων προϊόντων πλούσια σε ασβέστιο, τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν ή να εντίνουν την δυσκοιλιότητα.
Περιορίστε την κατανάλωση σιδήρου, είτε με την προσαρμογή της διατροφής σας ή την διακοπή της χρήσης συμπληρωμάτων. (Συμβουλευτείτε τον ιατρό σας). Ο σίδηρος είναι ένα σύνηθες στοιχείο που συμβάλλει στην δυσκοιλιότητα.
• Συμπεριλάβετε σκόρδο στη διατροφή σας. Το σκόρδο καταστρέφει επιβλαβή βακτήρια του παχέος εντέρου.-
~* (5).- Συντάκτης: Ευμένη Π. Καραφυλλίδη BSc ( Hons ), MSc, NYSCDN (Κλινικός διαιτολόγος - διατροφολόγος Διευθυντής Διαιτολογικού Τμήματος Νοσοκομείου ΙΑΣΩ General Διευθυντής Τμήματος Διατροφής youdiet ) . ΦΥΤΙΚΕΣ ΙΝΕΣ ..ΣΤΗΝ ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΜΑΣ :
Οι φυτικές ίνες είναι συστατικά τροφών φυτικής προέλευσης, που δεν πέπτονται πλήρως και αποβάλλονται με τα κόπρανα. Βρίσκονται μόνο σε τροφές από το φυτικό βασίλειο, όπως τα δημητριακά, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί. Προϊόντα από το ζωικό βασίλειο, όπως το κρέας, τα ψάρια, τα πουλερικά, τα αβγά, το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα δεν περιέχουν φυτικές ίνες. Οι φυτικές ίνες βοηθούν να μετακινηθεί η τροφή κατά μήκος του πεπτικού σωλήνα και στη συνέχεια έξω από το σώμα, γρήγορα απορροφώντας υγρασία και προωθώντας τον πρόσθετο όγκο των άχρηστων προϊόντων, καθώς διέρχονται κατά μήκος του πεπτικού σωλήνα.Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι φυτικών ινών: οι διαλυτές και οι αδιάλυτες. Οι διαλυτές φυτικές ίνες διαλύονται και συνδέονται με νερό σχηματίζοντας gel. Αυτός ο τύπος φυτικών ινών ίσως σας βοηθήσει να χάσετε βάρος καθώς σας κάνει να αισθάνεστε περισσότερο χορτασμένοι. Οι διαλυτές ίνες βρίσκονται στα προϊόντα της βρώμης (ψωμί-φρυγανιές), στα ξηρά φασόλια, στα μπιζέλια και σε ορισμένα φρούτα όπως εσπεριδοειδή (πορτοκάλια, γκρέιπ φρουτ, μανταρίνια), μήλα και φράουλες.Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες βρίσκονται στο φλοιό των φρούτων και λαχανικών αλλά και στο εξωτερικό περίβλημα του πυρήνα του σιταριού (πιτύρου). Οι αδιάλυτες φυτικές ίνες απορροφούν νερό όταν βρίσκονται στο έντερο, όπως ακριβώς ένα σφουγγάρι. Αυτή η διαδικασία μαλακώνει τα κόπρανα και παρακινεί το έντερο σε μια κένωση μαλακή. Πηγές αδιάλυτων φυτικών ινών είναι τα δημητριακά ολικής αλέσεως, τα λαχανικά, οι φακές και τα φρούτα, ιδιαίτερα εκείνα που τρώγονται με το φλοιό τους.
Ο ρόλος των φυτικών ινών στην υγείαΟ ρόλος των φυτικών ινών στην διατροφή είναι σημαντικός. Τα αρχικά αποτελέσματα που εμφανίζονται στο γαστρεντερικό σωλήνα, ξεκινούν από το στόμα, περνούν στο στομάχι και καταλήγουν στο έντερο. Στο στομάχι μασώντας τρόφιμα πλούσια σε φυτικές ίνες οδηγούμαστε σε αίσθημα κορεσμού. Στο στομάχι οι ίνες δημιουργούν μια αίσθηση πληρότητας καθώς καθυστερούν την διέλευση των τροφίμων στο λεπτό έντερο. Στο παχύ έντερο μπορούν να αυξήσουν το μέγεθος των κοπράνων βοηθώντας έτσι στην αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας. Πέρα από τον πρωταρχικό ρόλο που αναφέρθηκε παραπάνω, οι φυτικές ίνες παίζουν σπουδαίο ρόλο και σε διάφορες άλλες παθήσεις.
Χοληστερόλη: Μεγάλη ποσότητα έχει δοθεί τα τελευταία χρόνια στα αποτελέσματα της πρόσληψης φυτικών ινών στη μείωση των επιπέδων της χοληστερόλης. Μόνο οι διαλυτές ίνες φαίνεται να φέρουν αυτό το αποτέλεσμα. Ο μηχανισμός με τον οποίο γίνεται αυτό δεν είναι πλήρως γνωστός. Μια θεωρία είναι ότι οι διαλυτές ίνες μειώνουν την επαναπορρόφηση των συστατικών της χοληστερόλης που διασπάται στο έντερο. Η χρήση διαλυτών ινών είναι αποτελεσματική όταν συνδυάζεται με μια δίαιτα χαμηλή σε χοληστερόλη.
Σακχαρώδης διαβήτης: Οι φυτικές ίνες παίζουν σπουδαίο ρόλο στην απορρόφηση της γλυκόζης και σε ορμονικές αντιδράσεις. Δίαιτες πλούσιες σε φυτικές ίνες μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο του διαβήτη σε αρκετές περιπτώσεις. Έρευνες έδειξαν ότι δίαιτες πλούσιες σε υδατάνθρακες και φυτικές ίνες μπορούν να προσφέρουν καλύτερο έλεγχο του διαβήτη τύπου ΙΙ. Στον τύπο Ι (άτομα που έγιναν διαβητικά όταν ήταν παιδιά ή έφηβοι) μερικές αλλά όχι όλες οι έρευνες έδειξαν ότι καταναλώνοντας μια δίαιτα πλούσια σε φυτικές ίνες, μπορούν να μειώσουν την ανάγκη για ινσουλίνη.
Καρκίνος του παχέως εντέρου: Άτομα που ζουν σε περιοχές όπου η κατανάλωση φυτικών ινών είναι υψηλή, έχουν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο του παχέως εντέρου όπως διαπιστώθηκε στις ΗΠΑ, ενώ άτομα που καταναλώνουν δίαιτες φτωχές σε φυτικές ίνες έχουν υψηλότερο κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο του παχέως εντέρου. Υπάρχουν πολλές θεωρίες για το πώς οι φυτικές ίνες πετυχαίνουν αυτό το αποτέλεσμα. Μία θεωρία υποστηρίζει ότι αυξάνοντας το μέγεθος των κοπράνων, οι ίνες μειώνουν το συνολικό χρόνο που οι διάφορες ουσίες οι οποίες προκαλούν καρκίνο, έρχονται σε επαφή με το έντερο.
Δυσπεψία: Ένα από τα πιο μελετημένα αποτελέσματα των φυτικών ινών σε χρόνιες παθήσεις, είναι στην περίπτωση της δυσπεψίας. Δίαιτες πλούσιες σε φυτικές ίνες μπορούν να αποτρέψουν και να θεραπεύσουν αυτή την κατάσταση. Η κατάσταση αυτή μπορεί να αναπτυχθεί ως αποτέλεσμα της πίεσης από σκληρά, στεγνά τελικά προϊόντα στο παχύ έντερο. Οι ίνες αυξάνουν το μέγεθος και τη μαλακότητα των τελικών προϊόντων, γεγονός που κάνει ευκολότερη τη διέλευση από το έντερο.
Δυσκοιλιότητα: Η επίδραση των φυτικών ινών στον όγκο των κοπράνων είναι συνδεδεμένη με την ικανότητα ενυδάτωσης των υπολειμμάτων. Πολλές έρευνες έχουν δείξει ότι δίαιτες πλούσιες σε φυτικές ίνες έχουν σαν αποτέλεσμα μεγαλύτερο όγκο κοπράνων και πιο μαλακά κόπρανα τα οποία είναι πιο εύκολο να απομακρυνθούν από το γαστρεντερικό σωλήνα. Είναι πιθανό ότι ο μηχανισμός με τον οποίο τα ογκώδη κόπρανα και η κάθαρση επιτελούνται, θα διαφέρει για τα διαφορετικά είδη φυτικών ινών.
Παχυσαρκία: Ιδιαίτερο ρόλο στην αντιμετώπιση αλλά και την πρόληψη της παχυσαρκίας παίζουν οι φυτικές ίνες. Δύο κύριοι μηχανισμοί φαίνεται να είναι υπεύθυνοι για αυτήν την δράση. Οι φυτικές ίνες αυξάνουν το χρόνο διέλευσης των τροφών από το γαστρεντερικό σωλήνα και έτσι μειώνουν το χρόνο όπου οι τροφές είναι διαθέσιμες για πέψη και απορρόφηση των διαφόρων θρεπτικών συστατικών συμπεριλαμβανομένων και των θερμιδογόνων συστατικών. Ο δεύτερος μηχανισμός είναι οι επιδράσεις των φυτικών ινών στην πρόσληψη της τροφής. Οι φυτικές ίνες έχουν την ικανότητα να δεσμεύουν μεγάλες ποσότητες νερού και έτσι να αυξήσουν το θερμιδικό αραίωμα, καθώς είναι τροφές με μεγάλο όγκο και μικρό θερμιδικό περιεχόμενο. Ακόμη εξαιτίας του μεγάλου όγκου τους συντελούν στην μείωση της ποσότητας της προσλαμβανόμενης τροφής.
Τι ποσότητες χρειαζόμαστε; Οι συμβουλές για την πρόσληψη φυτικών ινών για τους ενήλικες προτείνουν 25 - 30 gr / ημέρα ή 10 -13 gr για κάθε 1000 Kcal. Πρόσφατα έχουν γίνει προσπάθειες για να οριστούν και οι απαραίτητες ποσότητες για παιδιά και βρέφη. Για παιδιά μεγαλύτερα των 2 ετών συστήνεται η αύξηση της πρόσληψης των φυτικών ινών σε ένα ποσό τουλάχιστον ίσο με την ηλικία τους σε gr συν 5 gr / ημέρα, για να πετύχουν προσλήψεις 25 - 30 gr / ημέρα μετά την ηλικία των 20 ετών.
Πώς να αυξήσετε τις φυτικές ίνες στην δίαιτα σας-Γενικές οδηγίες
Διαλέξτε φρούτα με φλοιό που τρώγεται, όπως μήλα, αχλάδια, φράουλες, ροδάκινα, βερίκοκα και αποξηραμένα φρούτα, όπως σύκα, δαμάσκηνα.
Προτιμάτε να τρώτε ολόκληρο το φρούτο παρά να πίνετε το χυμό τους, αφού οι χυμοί έχουν λιγότερες ίνες.
Διάλεξε λαχανικά με φλοιό και σπόρους που τρώγονται, καθώς και αμυλώδη λαχανικά, όπως καλαμπόκι, μπιζέλια, φασόλια, αρακάς, πατάτες κλπ.
Τα όσπρια όπως οι φακές ή τα φασόλια είναι υψηλής περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες.
Προτιμήστε δημητριακά ολικής αλέσεως τα οποία είναι πλούσια σε φυτικές ίνες.
Καταναλώνετε ποικιλία τροφών που περιέχουν φυτικές ίνες, καθώς περιέχουν διαφορών ειδών ίνες.
Αυξήστε την πρόσληψη φυτικών ινών σταδιακά για να αποφύγετε γαστρικά προβλήματα.
Πίνετε αρκετό νερό, διότι πολλές φυτικές χωρίς το απαραίτητο νερό μπορεί να οδηγήσουν σε δυσκοιλιότητα.
• Τέλος πρέπει να γνωρίζετε ότι η υπερβολή βλάπτει. Μία υπερβολικά μεγάλη πρόσληψη ινών μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες, όπως είναι η δέσμευση και απομάκρυνση με τα κόπρανα βιταμινών και μετάλλων.
Υπόδειγμα Διαιτολογίου πλούσιου σε φυτικές ίνες (35 gr φυτικών ινών)Πρωινό:½ φλ. Βρώμη1 φλ. Αποβουτυρωμένο γάλα1 φέτα ψωμί τοστ ολικής αλέσεως1 κ.γ μαργαρίνη1 πορτοκάλι καφέ ή τσάιΜεσημεριανό:1 φλ. Φασολάδα σούπα1 μικρό κουλουράκι ολικής αλέσεως30 γρ. στήθος κοτόπουλο 1 μήλο1 φλ. Ανάμικτα λαχανικά ωμάΒραδινό:120 γρ. ψάρι ψητό στη σχάρα½ φλ. Πράσινα φασόλια στον ατμό½ φλ. Καρότα1 φέτα ψωμί ολικής αλέσεως1 αχλάδι ποσέΣνακ:1 ψητό τσουρεκάκι από πίτυρο βρώμης & 1 κ.γ μαργαρίνη
Δημήτριος Παπανδρέου Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος PhD, MS., RD.-
(6).-
Σχόλια